فناوری چگونه حریف بحران های آبی می شود

حریف بحران های آبی

محققان کشور با تکیه بر توان داخلی و استفاده از فناوری های روز نظیر نانو، انرژی خورشیدی و رباتیک توانسته اند در حوزه های تصفیه آب، صرفه جویی و مدیریت مصرف آن نقش بسزایی ایفا کنند.

خبرگزاری مهرگروه دانش و فناوری، میترا سعیدی کیا: حکایت بروز تنش‌های آبی و خشکسالی در سال های اخیر بیش از پیش به موضوع مهمی در دنیا تبدیل شده به طوری که مجمع اقتصاد جهانی وضعیت کم آبی را بزرگترین خطر جهانی قلمداد می‌کند.

در این میان زنگ خطر کم‌آبی در کشور ما نیز همزمان با کاهش بارندگی‌ها طی دو الی ۳ دهه اخیر، کم شدن ذخیره سازی نزولات جوی و تبخیر بیش از حد آب‌های سطحی به واسطه گرم‌تر شدن زمین نواخته شده است به طوری که اکنون برای حل این مشکل بیش از هر زمان دیگری نیاز به راهکارهای عملی داریم تا به مشکلات کم آبی فائق آئیم.

بر اساس نظر کارشناسان حوزه آب و پساب، سازگاری با تنش‌های آبی، بازچرخانی و استفاده مجدد با رویکرد بهره‌وری حداکثری از آب‌های تجدیدپذیر از جمله راهکارهایی هستند که برای حل این معضل ارائه شده‌اند. این روش‌ها در زمینه «تصفیه آب»، «تصفیه فاضلاب شهری_روستایی و پساب‌های صنایع» و «کاهش مصرف آب در کشاورزی» خلاصه می‌شود.

پژوهشگران ایرانی همگام با محققان خارجی تاکنون طرح‌ها و پروژه‌های زیادی را با هدف رفع چالش کم آبی ارائه کرده‌اند که راهگشای مسئله کم آبی هستند. این طرح‌ها از مرحله پایلوت تا اجرا در صنعت طوری پیش رفته‌اند که به اعتقاد کارشناسان در پروسه کاهش تنش‌های آبی می‌توانند اثر بخش باشند. در بین دستاوردهای محققان، کاربرد فناوری نانو در تولید محصولات حوزه آب و پساب چشمگیر بوده به طوری که ستاد ویژه توسعه فناوری نانو اعلام کرده هم اکنون ۲۴ طرح در مراحل مختلف از مطالعات آزمایشگاهی تا سطح پایلوت یا صنعتی در حال اجراست.

بخش اول؛ معرفی دستاوردهای حوزه «آب» برای کمک به رفع تنش آبی کشور

بررسی‌ها نشان می‌دهد موضوع آب و تصفیه درست آن مانع از هدر رفت آب می‌شود که راه حل های علمی بی تأثیر در مدیریت مصرف آب نیست؛ در این بخش نمونه‌هایی از دستاوردهای اخیر محققان را معرفی می‌کنیم که در کشور اجرایی شده‌اند. محصولاتی همچون «گندزداها» نمونه‌هایی از دستاوردهای جدید پژوهشگران کشور در حوزه «آب» هستند.

محصولات حوزه «آب»

محصول حوزه آب کاربرد ویژگی
گندزدای آب شرب ضدعفونی آب‌های آلوده از میکروارگانیزم ها امکان بهره برداری در مناطق محروم و روستاها

استفاده از گندزدای آب شرب در دو استان

یکی دیگر از محصولاتی که توانسته در حوزه بحران آب به عنوان یک پروژه استراتژیک توسط مجموعه دانش بنیان اپکلر پیگیری شود تا از آب به خوبی بهره برداری شود، دستگاه تصفیه و ضد عفونی آب شرب است که میکروارگانیسم‌های بیماری زا در آب شرب را از بین می‌برد. این سامانه برای تصفیه آب آشامیدنی مورد نیاز مناطق شهری و روستایی مورد استفاده قرار می‌گیرد. تاکنون از این سامانه در مناطق کم آب و محروم روستاهای کرمان و مناطقی در سیستان و بلوچستان استفاده شده است.

اجرای این طرح باعث دسترسی بیش از ۱۵۰۰ خانواده به آب شرب سالم و با کیفیت شده است. مجموعه دانش بنیان اپکلر تصفیه فاضلاب با فناوری الکترواکسیداسیون را در برنامه‌های آتی خود دارد که در این روش رادیکال آزاد OH برای تصفیه فاضلابی که میزان آلودگی‌های شیمیایی حاصل از مواد آلی مانند متانول در آنها بالا است آزاد می‌شود و با روش‌های معمول قابل گندزدایی نیست، کاربرد زیادی دارد .

بخش دوم؛ معرفی دستاوردهای محققان در حوزه «پساب» برای کمک به تنش‌های آبی

«بازچرخانی» یکی از موضوعات مهمی است که همواره توسط کارشناسان حوزه آب و پساب برای برون رفت از تنش‌های آبی به آن تاکید می‌شود. در پروسه بازچرخانی، استفاده مجدد از پسابِ آبِ تصفیه شده اهمیت پیدا می‌کند که در این راستا هم محققان کشور، پروژه‌هایی در حال اجرا یا به نتیجه رسیده دارند. در این بخش برخی از دستاوردهای محققان کشور درحوزه‌پساب را معرفی می‌کنیم.

دستاوردهای محققان در حوزه «پساب» برای رفع تنش‌های آبی کشور

محصول کاربرد ویژگی
الکتروکلریناتوربرای آبگیرهای دریایی گندزدای پساب نیروگاه‌ها، پتروشیمی‌ها تصفیه آب و پساب و بازچرخانی در صنایع طی مدت زمان کوتاه
سامانه تصفیه آب‌های لب شور بهره برداری از آب شور تبدیل آب شور به آب شرب برای استان‌های کم آب

ساخت «الکتروکلریناتور برای آبگیرهای دریایی» کاربردی در تصفیه پساب پتروشیمی‌ها

هلدینگ آتیه پردازان شریف دیگر با تولید دستگاهی که در انحصار ژاپنی‌ها است موفق شده سامانه‌ای برای تصفیه پساب پتروشیمی‌ها بسازد. اکنون این دستگاه علاوه بر کشور خودمان در امارات هم استفاده می‌شود.

سامانه الکتروکلرینیشن در آبگیرهای دریایی، واحدهای تصفیه آب و پساب، نیروگاه‌ها، پتروشیمی‌ها و پالایشگاه‌های داخلی و خارجی محصول این شرکت دانش بنیان است. دکتر مهدی شفیعی مدیر عامل هلدینگ آتیه پردازان شریف فعال در عرصه آب و پساب در خصوص این محصول به خبرنگار مهر گفت: الکترولیز آب دریا به وسیله آندهای تیتانیومی با پوشش فوق پیشرفته‌ای صورت می‌گیرد؛ کارایی این سامانه مطابق با سطح فناوری پیشرفته است و با استفاده از کاتالیست تصفیه را انجام می‌دهد.

شفیعی عنوان می‌کند: گندزدایی آب برای مصارف خنک کاری و سایر کاربردهای صنعتی در سکوهای نفتی و پایانه‌های LNG به واسطه دستگاهی که طراحی کردیم انجام می‌گیرد و این امر در استفاده مجدد از آب به شدت اهمیت دارد.

مدیرعامل هلدینگ آتیه پردازان شریف با بیان اینکه این سامانه ایرانی در مجتمع‌های پتروشیمی نصب شده و در راستای گندزدایی مورد استفاده قرار گرفته از صادارت این محصول ایران ساخت ایرانی به امارات خبر داد و گفت: همچنین در مراحل نهایی مذاکره با چینی‌ها، قطر، عمان و کویت در این خصوص هستیم.

سامانه‌ای که آب‌های لب شور را تصفیه می‌کند

ساخت سامانه تصفیه آب‌های لب شور نیز از دیگر دستاوردی بوده که توسط فناوران کشور در راستای محدودیت‌های منابع آبی طراحی و ساخته شده است. این دستگاه که با فناوری نانو به تولید رسیده در استان‌های مرکزی، اصفهان، بوشهر و خوزستان اجرایی شده و در حال بهره برداری است که آب شرب بیشتر و با کیفیت تری را در اختیار ساکنان مناطق مختلف قرار دهد.

این آب حاصل تصفیه آب‌ها یا پساب‌های شور بوده که به واسطه دستگاه یک شرکت دانش بنیان قابل شرب می‌شود. این سامانه دانش بنیان ایرانی، نظر چینی‌ها را به خود جلب کرده به طوری که اکنون نمونه ایرانی دستگاه تصفیه آب‌های لب شور در این کشور مورد استفاده قرار می‌گیرد.

کلام آخر

از آنجا که در سالهای اخیر بسیاری از کشورهای درگیر با چالش کم آبی به وسیله تکنولوژی‌های جدید توانسته‌اند بر بخش زیادی از مشکلات این حوزه غلبه کنند و فناوری در این عرصه بسیار راهگشا حاضر شده است، انتظار می‌رود دامنه حمایت و توجه از دستاوردهای محققان این حوزه بیش از پیش گسترش یابد تا شاهد تجلی هر چه بیشتر فناوری‌ها و توان داخلی در عرصه عمل و کاربرد باشیم.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این فیلد را پر کنید
این فیلد را پر کنید
لطفاً یک نشانی ایمیل معتبر بنویسید.

فهرست